Monthly Archives for maiatza 2014
mai-31 Hostopila
Hostorea es: hojaldre; fr: pâte feuilleté; en: puff. Hostore hori neologismoa da, hosto + ore (masa) hitzekin atzo goizean sortutako hitza da. Espainolez eta frantsesezkoek ere orria (hoja, feuille) dute osagai, ondo egindako hostoreak hostoz hostoko egitura agertu behar … Continue reading
mai-30 Barazkiak frijitzeko tenpura
Ez horak zahia yan, ez olloer utzi: ez zakurrak zahia (gariaren azala) jan, ez oiloei jaten utzi. Ez jan, ez jaten utzi ere. PLATUXA (Platichthys flesus, Pleuronectes platessa); es: platija, solla; fr: plie, carrelet, flet; en: plaice, … Continue reading
mai-29 Nafarroako amuarraina (Patxi Abad)
ABRIKOTA sin: arbeletxeko, briska, duraza, duranzana, gurazao, kuntzun, mertxika, metxika, mixika, mujika, muxerka, muxika, muxilka, muxurka, preseka, toaxa, tuatxa… (Prunus armeniaca); es: albaricoque; fr: abricot; en: apricot. Arabieraz, “ekiaren gorringoa”; euskarara, latinetik (præcox, goiztiarra). Euskal izen ugariek erakusten dutenez, … Continue reading
mai-28 Taloa
“Gatobas erosi dugu” Biskoxa, pastiza, gure hizkuntzan. Eskuarki, etxeko bixkotxa edo euskal bixkotxa aipatzean, euskal pastela (fr: gâteau basque, es: pastel vasco) adierazten da. Lapurdiko bizkotxo tradizionala da, hasieran (eta oraindik ere) Itsasuko gerezi pelu edo beltzen erreximentaz betetzen zena. … Continue reading
mai-27 Perretxikoak bexamel kremaz
LATAKO ANTXOA, eta, gainera, ETXEKOA Antxoaren kanpaina aspaldi hasia dugu eta, behin baino gehiagotan aipatu izan dugu denok kalean latako antxoaren prezio gastronomiko-astronomikoaren zergatia, kalitate etaprezioaaren arteko erlazioarena bezala. Honetan ere, plazerrari uko egin gabe, kontsumismoari aurre egin diezaiogun, … Continue reading
mai-25 arrozesnea (Aduriz)
Munduko jatetxerik onenetako baten chefak orain 12 urte egin zuen arrozesnearen formula irakurri duzue. Andoni Luis sukaldariarena. Bikaina. Berdingabea. Goxoagoa nahi duzue? Begira ondorengo hau, etxekoa: ARROZESNEA Irakin litro bat esne, gatz amiñi batekin. – Erantsi 100 – … Continue reading
mai-24 Garrapiñatuak
Urtarrak Erreboiloa(k) Mota askotako (Scophthalmus, Phrynorhombus, Psetta, Zeugopterus espezieak) arrainak dira izen hori dutenak, denak oso berdintsuak (es: rodaballo;fr: turbot;en: turbot) itxuraz eta gustoz. Itsastar nagusietako bat gastronomian, itsastarra denean (piszifaktoriakoa ugari dabil gure saltokietan, baina ez da iritsi … Continue reading
mai-23 Sasi-arkaziaren loreak
Kulturilla Lorea, jaki Euskal Herria, elikaduraren ikuspegitik, bitan banatzen da: hegoaldea aberats eta oparoa izan da menderik mende; Zuberotik Santurtzirainoko ipar heze hau, txiroa. Nafar eta arabar hegoaldetarrek zernahi izan dute jateko beti. Goikoek, gosete latzak. Horregatik ez da … Continue reading
mai-22 Bakailaoa pil-pil
Gerezia es: cereza; fr: cerise; en: cherry. Bi espezie ditugu ezagun: – ale ilun eta gozokoa (Prunus avium) eta – ale gorri bizi, garratzekoa (Prunus cerasus). Gure mitologian emakume gaztearen edertasunaren ikur izan den ahogozagarri honi Kerasos eskualdeak (edo … Continue reading